Oorzaken, symptomen en behandeling van kalverdiarree

Meer dan de helft van de kalversterfte heeft te maken met diarree

Kalverdiarree

Diarree vormt een groot risico in de eerste levensweken van een kalf. Meer dan de helft van de kalversterfte heeft te maken met diarree bij jonge dieren. Hierbij kunnen verschillende organismen een rol spelen. Slecht biestmanagement en voedingsgerelateerde factoren, zoals melkvervangers van discutabele kwaliteit, kunnen bij jonge kalveren diarree veroorzaken of verergeren.

Oorzaken van kalverdiarree

Kalverdiarree kan worden veroorzaakt door een infectie, door verkeerde voeding of door een combinatie van beiden. Diverse organismen staan bekend als veroorzakers van kalverdiarree. Slecht biestmanagement en voedingsfouten kunnen leiden tot diarree bij jonge dieren. Diarree veroorzaakt uitdroging, welke dodelijk kan zijn voor het kalf.

Het gevaar van uitdroging

Ongeacht de oorzaak leidt diarree bij kalveren tot een verlies van elektrolyten en vocht en tot een lagere melkopname. Dit proces veroorzaakt uiteindelijk uitdroging, een verstoorde elektrolytenbalans en een negatieve energiebalans. Uitdroging wordt uitgedrukt in het percentage lichaamsgewicht dat in de vorm van water is verloren.

Symptomen van kalverdiarree

Uitdroging kan al gauw dodelijk zijn. Het is belangrijk dat kalverdiarree en de verschijnselen van uitdroging zo snel mogelijk worden herkend. Controleer daarom uw kalveren minimaal twee keer per dag en geef onmiddellijk een elektrolytenmix bij de eerste tekenen van kalverdiarree en/of uitdroging. Hierdoor heeft het kalf een grotere kans op snel herstel.

Biestmanagement

Geef de eerste paar dagen voldoende biest van goede kwaliteit. Geef het kalf onmiddellijk na de geboorte minimaal 4 liter biest en zorg dat het kalf de eerste 24 uur in totaal minstens 6 liter binnenkrijgt.
De juiste voeding

Voer een hoogwaardige melkvervanger en zorg voor een correcte voertemperatuur tussen 39 °C en 41 °C. Voer de kalveren twee of drie keer per dag, elke dag op dezelfde tijdstippen. Volg de aanbevelingen van de fabrikant van de melkvervanger. Ook gezonde kalveren scheiden geringe hoeveelheden besmettelijke organismen uit via de mest; de hoeveelheid loopt op naarmate het kalf ouder wordt. Voer de kalveren daarom op volgorde van leeftijd, te beginnen bij de jongste dieren.
Huisvesting

Kalveren met een lichte infectie kunnen een besmettingsbron voor andere kalveren zijn. Houd kalveren daarom de eerste twee levensweken apart in schone eenlingboxen. Zorg voor een goede ventilatie. Hanteer het "all in-all-out" systeem. Reinig en desinfecteer het hok na ieder kalf.
Zieke dieren

Zet een ziek kalf apart van de gezonde kalveren om te voorkomen dat de diarree zich kan verspreiden naar andere dieren in de groep.
Behandeling van kalverdiarree

Sommige gevallen van diarree bij jonge kalveren zijn zelfherstellend: tenzij het kalf sterft als gevolg van uitdroging, kan het dier de infectie zonder behandeling te boven komen. Daarom moeten kalveren met diarree een product krijgen dat uitdroging tegengaat, zoals Farm-O-San Rediar. Wanneer een kalf in een groep diarree krijgt, volgen er meestal meer. Daarom is het zinvol de hele groep een elektrolytenmix te geven.